Over jou kan ik geen gezag uitoefenen, over een werknemer in loondienst wel.

Onlangs kreeg ik dit als doorslaggevende reden om geen samenwerking op te starten.

Een antwoord dat vast wat wenkbrauwen doet fronsen. Het is nochtans 100% correct en ik was heel blij dat de potentiële klant zo eerlijk was.

Want zeg nu zelf: het mag dan inhoudelijk wel juist zijn, als je als werkgever/ opdrachtgever zoveel belang hecht aan het kunnen uitoefenen van gezag... 

Thanks but no thanks!

Er is sprake van een arbeidsovereenkomst als een persoon er zich toe verbindt om tegen een loon prestaties te verrichten onder het gezag van een werkgever. Dat is de definitie.

Dat gezag moet er zijn bij een tewerkstelling in loondienst. De werkgever bepaalt wat je doet, hoe je het doet, wanneer je het doet (zolang alles past binnen het wettelijk kader).

Als zelfstandige mag je niet onder gezag mag werken. Je bent vrij om je arbeid te organiseren op de manier die je zelf verkiest. En een freelancer is een zelfstandige - zonder personeel - die tijdelijk betalende opdrachten doet. Van zodra er sprake is van gezag is er een risico op schijnzelfstandigheid en de kans dat je als freelancer geherkwalificeerd wordt als werknemer. Dit is iets dat beide partijen echt wel willen vermijden. De gevolgen zijn niet min en de zwaarste klappen vallen in de hoek van de opdrachtgever.

Dit betekent natuurlijk niet dat je geen afspraken kan maken. Het zou wel heel vreemd zijn om iemand extern en vaak onbekend carte blanche te geven in jouw onderneming.

Op afstand werken (thuis dus*) is een optie. Heb je een bureau waar ik me kan installeren en werkt het nu eenmaal gemakkelijker als ik ter plekke ben? Geen probleem, ik ben er om jou te helpen. Ook als dit betekent dat ik 1x per week of dagelijks aanwezig moet zijn. We leggen onze agenda's naast mekaar. Mijn verlofplannen zal je niet kunnen afkeuren en je zal niet kunnen eisen dat ik op bepaalde tijdstippen aanwezig ben. Maar je kan het wel vragen. Vergeet niet: ik ben ook een ondernemer die streeft naar klanttevredenheid. Ik zal heus niet een baaldag plannen op jouw drukste dag van het jaar. Of om de haverklap de plannen veranderen omdat er iets is tussengekomen.

Er waren verschillende rode vlaggen tijdens het gesprek: "Iemand die bij mij op kantoor werkt, daar ben ik zeker van dat die op dat moment voor mij werkt. Jij als freelancer werkt soms voor verschillende opdrachtgevers tegelijk. Ik kan niet controleren of je voor mij werkt als je van thuis uit opdrachten voor mij uitvoert en in mijn sector zijn deadlines heel belangrijk."

Het feit dat ik ook in het kantoor van de opdrachtgever kon werken bracht geen gemoedsrust. Er bestond nog steeds de kans dat ik intussen mailtjes en dergelijke van andere opdrachtgevers zou afhandelen.

Tja dan was het echt wel "over and out" voor mij.

Ik hecht veel belang aan een goede samenwerking waarbij we een gezamenlijk doel nastreven: succes. En dit hoeft geen gigasucces te zijn van massa's winst. Orde in de chaos, meer gemoedsrust, een gestroomlijnde administratie, meer tijd voor je corebusiness … het zijn ook waardevolle of zinvolle doelen. Elk doel dat behaald wordt is een succes. En jouw succes is ook voor mij een succes. Want het betekent dat ik jou geholpen heb. Dat ik mijn werk goed uitgevoerd heb. En als ik als freelancer een werknemer in loondienst vervang dan doe ik er alles aan om de continuïteit binnen jouw bedrijf te garanderen.

Als we samenwerken dan worden jouw deadlines ook mijn deadlines. Het feit dat ik soms voor verschillende opdrachtgevers werk betekent niet dat ik mij voor de ene wat meer dan voor de andere ga inzetten. Elke klant is even belangrijk. Of je mij nu vraagt om al je papieren dossiers te digitaliseren, de tijdelijke werkloosheid te coördineren, elke maand een nieuwsbrief en 7 posts af te leveren, je onbetaalde facturen op te volgen, … noem maar op.

Kruip jij mee op het dak als de dakwerker herstellingen uitvoert? Of sta je in de keuken van de traiteur als die thuis de voorbereidingen treft voor jouw feestje? Sta je in het holst van de nacht op om te checken of je bakker wel op de juiste temperatuur bakt? Ik denk het niet.

Je vertrouwt erop dat ze hun uiterste best doen. Bij een samenwerking met een freelancer mag dat niet anders zijn.

De uitspraken die aanleiding zijn voor deze blog zetten het noodzakelijke vertrouwen dat er moet zijn al op wankele pootjes. Alsof je met een werknemer in loondienst wel garantie hebt op goede intenties en inzet.

Maar ik begrijp wel waar die achterdocht vandaan komt.

Enerzijds heb je het gegeven dat je een stukje moet loslaten. Voor sommigen voelt het zelfs als het afgeven van je kind. Je geeft een stukje de verantwoordelijkheid en controle uit handen. En dat doe je niet zomaar. Waar je staat met je bedrijf is het resultaat van hard werken, tijd en energie. Soms ook bloed, zweet en tranen. Toegeven dat je hulp kan gebruiken is al een grote horde om te nemen. Effectief hulp inschakelen is een nog grotere horde. Want waar begin je, wie ga je inschakelen, hoe begin je eraan. En als je iemand betaalt om jou te helpen dan wil je toch wel een oogje in het zeil houden of met andere woorden controle uitoefenen.

Anderzijds zitten die rollenpatronen er ook een beetje ingebakken. Ze zijn historisch gegroeid en hebben al heel wat evoluties ondergaan.

Iets wat in minder positieve zin geëvolueerd is: de loonlast. Waarbij vooral het laatste deel van het woord doorweegt.

Wist je dat de term "freelancer" voor het eerst gebruikt werd in de 18de eeuw? Het was in een roman die het verhaal beschreef van een huursoldaat uit de middeleeuwen wiens speer (lance) niet aan 1 opdrachtgever toebehoorde. Hij stelde zijn diensten beschikbaar aan ieder die er wou voor betalen.

Nu we het toch hebben over betalen: een freelancer is vaak goedkoper dan personeel in loondienst. Je betaalt geen gewaarborgd loon, 13de maand en andere kosten die bij een arbeidscontract onvermijdelijk zijn. De flexibiliteit die kan geboden worden vind je niet altijd op de reguliere arbeidsmarkt. Het is voor veel werkgevers sowieso al moeilijk om geschikt en gemotiveerd personeel te vinden dus het is logisch dat ze dan ook in andere richtingen gaan zoeken en bij freelancers uitkomen.

Conclusie? Samenwerken met een freelancer is niet voor iedereen weggelegd. En dat is ok. Ik kan ook niet met elke opdrachtgever samenwerken. We hebben allemaal onze grenzen.

Een vrijblijvend kennismakingsgesprek kan heel verhelderend werken. Heb je interesse? Vul dan onderstaand formulier in en we plannen een afspraak.

*Ik vermeld er graag bij dat ik thuis werk. Vaak worden freelancers geassocieerd met digital nomads. Mensen die locatie-onafhankelijk werken en het niet onder stoelen of banken steken dat ze de wereld rondreizen terwijl ze voor jou aan het werk zijn. Een aparte levensstijl en als beide partijen zich er kunnen in vinden is het allemaal ok. Ik reis ook graag maar als ik in de jungle op zoek ben naar pijlgifkikkers dan denk ik liever niet aan jouw facturen of sociale media. Sorry!